Przedawnienie długu, czyli kiedy i które się przedawniają

Jeśli w spłacie zadłużenia zdarzą się nieprzewidziane problemy, nie warto czekać na przedawnienie zobowiązań. Polskie przepisy prawa określają przypadki, w których, w roszczeniach majątkowych, uwzględnia się skutek przedawnienia (artykuły od 117 do 125 kodeksu cywilnego) i wskazuje ogólny termin maksymalny – 10 lat, jednak interpretacje tych zapisów bywają różne i uzależnione są od przepisów szczególnych, w odniesieniu do konkretnych sytuacji. Pod uwagę brane jest także przerwanie, bądź zawieszenie biegu terminu przedawnienia. Tak więc uchylanie się od zaspokojenia wymagalnego roszczenia może okazać się dość trudne.

Zgodnie z przepisami bieg terminu przedawnienia określony jest niezmiennie. Bieg terminu rozpoczyna się z chwilą wymagalności roszczenia, a kończy w dniu przedawnienia – okres ten jest różny, dla rodzaju zadłużenia.

Kiedy zatem zobowiązania się przedawniają?

Najdłużej, bo 10 lat od terminu zapłaty można dochodzić należności, które zostały nadane wyrokiem sądu i składek na ubezpieczenia społeczne. Trzyletni okres liczony jest dla zobowiązań z tytułu kredytu czy pożyczki i zadłużenia karty kredytowej. Także inne zobowiązania, jak czynsz czy alimenty, zaległe wynagrodzenie pracownika, roszczenie z umowy ubezpieczeniowej, mandat drogowy to 3 letni okres przedawnienia. 2 lata to czas na dochodzenie zobowiązań związanych z debetem na koncie, roszczeń z tytułu umowy o dzieło, wynikające z tytułu umowy sprzedaży, usług telekomunikacyjnych.

Procesy związane z odzyskiwaniem należności wymagalnych są podobne. Najczęściej, po uzyskaniu sądowej klauzuli wykonalności, tytuł wykonawczy przekazywany jest do komornika celem wyegzekwowania należności. Jeśli w toku postępowania komornik nie ustali majątku, z którego egzekucja może być prowadzona informuje wierzyciela o bezskuteczności i wzywa do wskazania innych, nieznanych mu składników majątkowych. Jeśli nie uzyska takich informacji, najczęściej postępowanie egzekucyjne zostaje umorzone. Brak możliwości odzyskania przez wierzyciela wymagalnych jeszcze roszczeń powoduje, że bezczynność ta doprowadza do upływu terminu przedawnienia.

Warto pamiętać, że fakt przedawnienia musi zgłosić sam dłużnik, najczęściej już przed sądem. Nawet umorzone postępowania, np. komornicze, to świetna okazja do odzyskania należności, nawet przedawnionych (o ile zarzut taki nie zostanie wniesiony) przez liczne firmy windykacyjne. Nawet kontakty z wierzycielem, rozmowy i negocjacje, spłata w dobrowolnych ratach są jednoznaczne z uznaniem zobowiązania. Wówczas bieg terminu przedawnienia biegnie na nowo. Zachęcanie zatem do „dogadanie się” z windykatorem, to wykorzystywanie niewiedzy dłużnika i okazja do ściągnięcia należności, jak się często okazuje, już przedawnionych.

Znajomość podstawowych zasad dotyczących okresu przedawnienia poszczególnych roszczeń jest ważna. Coraz częściej bowiem zaciągamy zobowiązania, a część z nich nie jest spłacana.

Otwórz mobilne konto osobiste z LWEM. Wypróbuj perfekcyjną bankowość w ING Banku Śląskim, zobacz teraz!
Poznaj najczęściej wybierany kredyt hipoteczny, dostępny także w programie „Mieszkanie dla Młodych”, zobacz więcej!
Sprawdź nową i bezpieczną bankowość mobilną w mBanku! Poznaj różne warianty kont i wybierz najlepsze, zobacz więcej!