Spis treści:
- Zniknęły pieniądze z konta? W pierwszej kolejności blokujesz kanały i zgłaszasz nieautoryzowaną transakcję; bank oddaje środki najpóźniej do końca następnego dnia roboczego (UUP art. 46).
- Odpowiedzialność przed zgłoszeniem: 50 EUR, po zgłoszeniu: 0 zł – bez działania umyślnego lub rażącego niedbalstwa (UUP/PSD2).
- Terminy: odpowiedź banku 15 dni roboczych (UUP art. 15a), zgłoszenie wadliwej operacji do 13 miesięcy (UUP art. 44).
- APP scam (autoryzacja pod wpływem manipulacji) zwykle poza art. 46; dostępne ścieżki: reklamacja z argumentacją antyfraud, interwencja RF, zawiadomienie o przestępstwie.
- Co zrobić teraz: zastrzeż karty pod 828 828 828 (ZBP), zgłoś w banku i przez incydent.cert.pl (CERT Polska), włącz Alerty BIK i rozważ zastrzeżenie PESEL.
Utrata pieniędzy z konta to ogromny stres. Zachowaj jednak spokój – działając szybko i metodycznie, masz duże szanse na odzyskanie środków. Gdy z rachunku zniknęły pieniądze bez Twojej zgody, natychmiast blokujesz kanały bankowe i zgłaszasz nieautoryzowaną transakcję; bank zwraca środki najpóźniej do końca następnego dnia roboczego po zgłoszeniu. Do chwili zgłoszenia odpowiadasz do 50 EUR, pod warunkiem braku działania umyślnego i rażącego niedbalstwa. Dostajesz kompletny plan, dodatkowo dedykowaną sekcję o APP scam i ścieżkę „co dalej po odmowie”.
- Zwrot D+1 po zgłoszeniu nieautoryzowanej transakcji – UUP art. 46.
- Odpowiedzialność płatnika do 50 EUR do chwili zgłoszenia – UUP/PSD2.
- Termin zgłoszenia wadliwej operacji: do 13 miesięcy – UUP art. 44.
- Odpowiedź banku: 15 dni roboczych na trwałym nośniku – UUP art. 15a.
- APP scam: transakcja autoryzowana pod wpływem podstępu; zwykle poza art. 46 – alternatywy: argumentacja antyfraud, RF, policja.
- PESEL: od 01.06.2024 instytucje finansowe sprawdzają status zastrzeżenia przed decyzją kredytową – GOV.pl.
Co zrobić w pierwszych 5 minutach po odkryciu kradzieży?
Od razu odetnij dostęp: zaufane urządzenie lub infolinia, wyłącz logowanie do bankowości, usuń powiązane urządzenie w aplikacji, zastrzeż karty, zablokuj BLIK i przelewy na telefon. Jeśli nie masz numeru banku, dzwoń pod 828 828 828 (ZBP). Na naruszonym urządzeniu: odłącz sieć, uruchom skan antywirusowy, zaktualizuj system i aplikacje; przy śladach infekcji wykonaj przywracanie ustawień fabrycznych. Zmień hasła do banku, poczty i komunikatorów, włącz 2FA/biometrię. Ustaw limity 0 zł dla operacji zewnętrznych i włącz powiadomienia dla każdej transakcji.
- 🕒 Godzina 0: wykrycie → 📵 blokada kanałów i kart (tel. 828 828 828).
- 📄 Zgłoszenie w banku: nadaj numer sprawy; uruchom tryb D+1.
- 🧾 Kompletowanie dowodów: historia, zrzuty, logi, potwierdzenia.
- 🏦 Odpowiedź banku: do 15 dni roboczych.
- ⚖️ Dalsze kroki: CERT, policja, Rzecznik Finansowy.
Jak przeanalizować historię i wskazać nieautoryzowane transakcje?
Przeglądasz min. 30 dni historii. Oznaczasz operacje, których nie rozpoznajesz, zwłaszcza mikropłatności 1–10 zł (testy karty), serie identycznych kwot, transakcje bez 3-D Secure. Zapisujesz kanał (karta/przelew/BLIK/ATM), lokalizację i czas. Eksportujesz CSV i budujesz listę sporów: kwota, waluta, data, godzina, kanał, ID, opis, odbiorca. Dodajesz zrzuty ekranu i potwierdzenia SMS/push. Sprawdzasz logowania: model urządzenia, przeglądarka, adresy IP. Taka paczka przyspiesza pracę banku oraz organów ścigania.
Gdzie i jak zgłosić incydent w banku, jakie dane podać?
Zgłaszasz przez infolinię lub aplikację/czat: „zgłaszam nieautoryzowaną transakcję”. Prośba o blokadę kanałów i numer sprawy. Przekazujesz listę sporów, moment wykrycia, informacje o naruszeniu urządzenia, ewentualnym podaniu danych na fałszywej stronie, dostępie osób trzecich. Pytasz o tryb D+1 oraz ścieżkę reklamacyjną z terminem 15 dni roboczych na odpowiedź. Zapisujesz imię konsultanta, godzinę i potwierdzenia.
Jakie są moje prawa i ile pieniędzy odzyskam?
Zwrot D+1: bank przywraca rachunek do stanu sprzed obciążenia najpóźniej do końca następnego dnia roboczego po zgłoszeniu (UUP art. 46). Odpowiedzialność: do chwili zgłoszenia – 50 EUR; po zgłoszeniu – 0 zł, jeśli brak działania umyślnego lub rażącego niedbalstwa. Terminy: zgłoszenie wadliwej operacji do 13 miesięcy (UUP art. 44), odpowiedź banku w usługach płatniczych 15 dni roboczych (UUP art. 15a). Ciężar dowodu: bank wykazuje autoryzację i spełnienie SCA/3-D Secure.
Parametr | Wartość | Źródło |
---|---|---|
Zwrot przez bank | do końca następnego dnia roboczego po zgłoszeniu | UUP art. 46 |
Odpowiedzialność użytkownika | 50 EUR przed zgłoszeniem, 0 zł po zgłoszeniu | UUP/PSD2 |
Zgłoszenie wadliwej operacji | do 13 miesięcy od obciążenia | UUP art. 44 |
Odpowiedź banku | 15 dni roboczych (usługi płatnicze) | UUP art. 15a |
Jak złożyć skuteczną reklamację i jakie dowody dołączyć?
Temat: „Reklamacja – nieautoryzowana transakcja (UUP art. 46)”. Żądasz zwrotu w trybie D+1. Załączasz listę sporów (kwota, waluta, data, godzina, kanał, ID, opis, odbiorca), zrzuty historii i potwierdzeń push/SMS, logi urządzeń i sesji, potwierdzenia blokad, numer sprawy bankowej. Jeśli użyto 3-DS/SCA, wyjaśniasz, dlaczego nie Ty autoryzowałeś (np. przejęcie sesji). Przykład: kurs NBP 1 EUR = 4,30 zł → 50 EUR = 215 zł; do chwili zgłoszenia odpowiadasz do 215 zł.
- Udostępnienie loginu i hasła osobie trzeciej.
- Podanie danych karty w niezabezpieczonej sieci Wi-Fi.
- Instalację aplikacji z nieznanego źródła „na prośbę konsultanta”.
- Przechowywanie PIN-u na karcie.
- Profesjonalnego phishingu łudząco podobnego do banku.
- Utraty telefonu zabezpieczonego hasłem/biometrią.
- Złożonego ataku SIM-swap.
Co zrobić, gdy to ja autoryzowałem przelew oszustowi (APP Scam)?
APP scam to sytuacja, w której sprawca podszywa się pod pracownika banku/kuriera/instytucję i nakłania Cię do świadomego zatwierdzenia operacji w aplikacji. Bank uznaje transakcję za autoryzowaną, dlatego art. 46 UUP zwykle nie zadziała. Masz jednak narzędzia:
- Argumentacja antyfraud w reklamacji: bank ma obowiązki wykrywania nietypowych operacji i ryzyk (monitoring transakcji, sygnały ostrzegawcze, m.in. logowanie z nowego urządzenia, wysoka kwota, przelew do konta-słupa).
- Wadliwość zgody: autoryzacja uzyskana pod wpływem błędu wywołanego podstępem – żądasz oceny, czy zgoda była świadoma.
- Żądanie dowodów od banku: raport z systemu antyfraud, potwierdzenie SCA, logi urządzeń, hist. ryzyka, uzasadnienie braku blokady/ostrzeżeń.
- Równoległe działania: zawiadomienie o przestępstwie, zgłoszenie do CERT, interwencja u Rzecznika Finansowego.
Cecha | Nieautoryzowana (UUP art. 46) | APP Scam (autoryzacja podstępem) |
---|---|---|
Co się stało? | Ktoś użył instrumentu płatniczego bez Twojej zgody. | Zatwierdziłeś operację pod wpływem manipulacji. |
Obowiązek banku | Zwrot D+1 po zgłoszeniu. | Brak automatycznego D+1; oceniana jest staranność banku i skuteczność antyfraud. |
Twoja odpowiedzialność | 50 EUR do chwili zgłoszenia; 0 zł po zgłoszeniu. | Potencjalnie pełna strata, chyba że wykażesz wadliwość zgody lub zaniedbania banku. |
Strategia działania | Szybkie zgłoszenie + reklamacja z art. 46. | Reklamacja z argumentacją antyfraud + RF + policja + CERT. |
Bank odrzucił reklamację – co dalej krok po kroku?
- Analiza odpowiedzi banku: identyfikujesz podstawę prawną odmowy i ewentualny zarzut „rażącego niedbalstwa”.
- Wniosek o interwencję do Rzecznika Finansowego: bezpłatnie; załącz reklamację, odpowiedź banku, dowody (formularz RF – online).
- Postępowanie polubowne przy RF: mediacje z bankiem; doprecyzowanie spornych faktów i logów.
- Pozew cywilny: ostateczność, ale skuteczna ścieżka – szczególnie z kancelarią wyspecjalizowaną w sporach z bankami.
Jak przywrócić bezpieczeństwo: hasła, limity, alerty, monitoring?
Wykonujesz reset bezpieczeństwa: nowe hasła, 2FA/biometria, ponowna aktywacja aplikacji na zaufanym urządzeniu. Ustawiasz niskie limity na przelewy, BLIK i płatności kartą; włączasz powiadomienia push/SMS dla każdej operacji. Aktywujesz Alerty BIK, zastrzegasz PESEL. Przez co najmniej 30 dni monitorujesz rachunek i skrzynkę e-mail (filtry, przekierowania, reguły).
- Alerty transakcyjne – natychmiastowy sygnał o obciążeniu.
- Zastrzeżony PESEL – bariera dla wyłudzeń na kredyt.
- Alerty BIK – szybka informacja o zapytaniach kredytowych.
Jak nie dopuścić do powtórki: higiena cyfrowa, passkeys, bezpieczny BLIK?
Stosujesz aktualizacje systemów, menedżer haseł z passkeys, unikalne loginy, SCA/biometrię w banku, blokadę BLIK poza użyciem. W domu obowiązuje zasada: „nie podaję kodu BLIK i nie autoryzuję przelewu bez rozmowy głosowej”. Płatności online realizujesz z 3-D Secure, w nieznanych sklepach używasz karty wirtualnej z niskim limitem. Rekomendacja warunkowa: jeśli korzystasz głównie z przelewów i BLIK – niskie limity dzienne i pełne alerty; gdy płacisz kartą online – karta wirtualna z osobnym limitem i 3-DS.
Strata 1 500 zł; kurs NBP 1 EUR = 4,30 zł → 50 EUR = 215 zł. Do chwili zgłoszenia odpowiadasz do 215 zł; resztę przywraca zwrot D+1, jeśli to transakcja nieautoryzowana i brak rażącego niedbalstwa.
Checklista – krok po kroku
- Blokujesz kanały i karty (📞 828 828 828), nadajesz numer sprawy.
- Kompletujesz dowody: historia, zrzuty, logi, potwierdzenia push/SMS.
- Składasz reklamację z art. 46 (zwrot D+1); bank odpowiada w 15 dni roboczych.
- Zgłaszasz incydent na incydent.cert.pl i zawiadamiasz policję.
- Włączasz Alerty BIK, zastrzegasz PESEL, ustawiasz niskie limity i pełne alerty.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Tak; zwrot następuje niezwłocznie, najpóźniej do końca następnego dnia roboczego po zgłoszeniu (UUP art. 46).
Do równowartości 50 EUR; po zgłoszeniu 0 zł, o ile nie doszło do działania umyślnego lub rażącego niedbalstwa (UUP/PSD2).
Do 13 miesięcy od obciążenia rachunku (UUP art. 44). Reaguj natychmiast po wykryciu.
Składasz reklamację z argumentacją antyfraud i żądaniem logów; równolegle zgłaszasz sprawę do RF, CERT i na policję. Art. 46 zwykle nie działa, bo transakcja była autoryzowana.
Nie; chargeback dotyczy sporów kartowych ze sprzedawcą i biegnie równolegle. Okno zgłoszenia to zwykle do 120 dni (Visa).
Przez formularz incydent.cert.pl; CERT analizuje i wspiera blokowanie złośliwych domen, co ogranicza dalsze straty.
Tak; od 01.06.2024 instytucje finansowe weryfikują status PESEL przed finansowaniem, co utrudnia wyłudzenia.
Źródła
- UOKiK – nieautoryzowane transakcje i obowiązki banków
- ZBP – Krajowy System Zastrzegania Kart, numer 828 828 828
- CERT Polska – formularz zgłoszenia incydentu
- GOV.pl – zastrzeżenie numeru PESEL
- GOV.pl – weryfikacje statusu zastrzeżenia PESEL
- BIK – Alerty BIK
- BLIK – Jak korzystać z BLIK bezpiecznie
Aktualizacja artykułu: 30 września 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.